Περάσαμε το ένα τρίτο της ζωής μας
σε αίθουσες δημόσιας αναμονής
κοιτάζοντας τα παπούτσια του μπροστινού μας
κλωτσώντας το μέλλον μας
σε θυρίδες δίχως φως
Το άλλο τρίτο
σε λάθος ανθρώπους το ξοδέψαμε
σε συναισθήματα δίχως αξία
και σε φιλίες χωρίς αντίκρισμα κανένα
Μέσα απ’ τις στάχτες
– Φοίνικας θ’ αναστηθεί –
η Ρωμιοσύνη!
Απ’ τα πιστεύω
των ενδόξων προγόνων
μην ξεστρατίσεις!
Πώς να χωρέσει ο στεναγμός
σε ξύλινο μολύβι,
όλο το μπλε της θάλασσας
σ’ένα φτωχό χαρτί.
Πώς να πιαστεί το βλέμμα σου
μες στο μαβί του ήλιου
και ν’ακουστεί βαθιά φωνή
στου αγέρα τη ριπή.
έτσι μεγαλώσαμε
μέρες βουτηγμένες προσμονές
σε κουταλάκια του γλυκού
βανίλια υποβρύχιο
ραδιοφώνου παράσιτα
αφιερώσεις σε όνειρα πειρατικά
ρητορείες, ψευτοπολιτική
δήθεν αριστεροί, δήθεν σωσίες
δήθεν φιλοπάτριδες ή ορθολογιστές
Σαν κυνικός φιλόσοφος ψάχνω μ’ ένα λυχνάρι
να βρω πράγματα ανύπαρκτα, αλλά, πού τέτοια χάρη!
Ψάχνω να βρω ένα άνθρωπο που άνθρωπος να είναι.
Ψάχνω να βρω έναν τρανό, θηρίο να μην είναι.
Ψάχνω να βρω έναν άρχοντα Θεό μέσα του να ’χει.
Κυρίες και Κύριοι, εξομολογούμαι το κρίμα μου.
Σας δηλώνω επισήμως ότι αμάρτησα.
Παρερμήνευσα την εντολή Του.
Και Τον παράκουσα…
Κυρίες και Κύριοι, απολογούμαι ενώπιόν σας.
Θέτω τον εαυτό μου υπό την κρίση σας.
«Αγαπάτε…αλλήλους», Εκείνος είχε πει.
Και δεν το τήρησα.
Τρία από τα δεκαοκτώ κομμάτια βασισμένα στο βιβλίο της Ευαγγελίας Πεχλιβανίδου “Προσφυγιά – Αρμονίας Κατάλυση” τα οποία παρουσιάστηκαν σε συναυλία στην αίθουσα τελετών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Κοίταζα στο βάθος των ταξιδιών
μια ανάμνηση χαμένης εφηβείας…
Να μιλά το βλέμμα,
να βυθίζεται στις ρίζες,
εκεί που ξεκινά το νερό τη φυλή του…
Εν αρχή ην ο Λόγος. Ο Λόγος κι εσύ εντός του.
Απ’ το πρώτο αρχέγονο ηλιογέννημα, προαιώνια,
ανταμοπάλλονται στο στήθος σου
η αγάπη και το φως Του Δημιουργού.
Μέλι και γάλα κι οξυγόνο. Βύζαγμα ζωής.
Από τότε. Με το πρώτο ιδωμένο φως και με το δοξάρι του ήλιου,
μελωδείς την ελπίδα και τη ζωή στις χορδές της ψυχής.
Τις καμπάνες των αστεριών που θ’ ανατείλουν ηχείς στα σπλάχνα σου,
μπουμπούκια της άνοιξης που, σαν γεννηθούν,
μες στον κόρφο σου αψηλώνουν να φτάσουν τον ήλιο.
Τι τάχα, αν όλοι σε είπαν, μια φορά, προδότη
και τ’ όνομά σου ανατριχίλες φοβερές
και σιχασιά σκορπάει ολόγυρα, Ισκαριώτη,
εγώ, προδότη, σε φωνάζω, δυό φορές.
Τη μια, γιατί στων άδικων το γλιδερό σινάφι
με ατιμία παράδωσες τον ώριο αγωνιστή,
με ψεύτικο φιλί, για μια αδραξιά χρυσάφι,
σαν κάποιον κλέφτη, σαν φονιά και σαν ληστή.
Σας εύχομαι συνάνθρωποι, σ΄όλης της γης τα μέρη
η του Χριστού Ανάσταση, ανάσταση να φέρει
πρώτα σε όλες τις καρδιές κι ύστερα στην υγεία
και στην οικονομία μας και Θεία ευλογία.
Η ποίηση απόψε ανοίγει δρομους …
χορογραφεί τις μέσα συγκινήσεις…
Γιορτάζει μες στην Άνοιξη, ανθούς τις συλλαβές,
μεθάει μέσα στη γιορτή, γλυκόπιοτες τις λέξεις…
Κι ο Ποιητής…
Αχ, ποιητή!
Σαν πλησιάζει ο καιρός στο τέλος του να ’ρθει
στην καταχνιά ξεχνιέμαι και γυρίζω λίγο πίσω.
Ένα λαγούμι στον χρόνο ανοίγω
και τους ορίζοντες της καρδιάς μου, την καρδιά της ψυχής μου
στο πρωτόφταστο την φέρνω σημείο του τώρα`
εκεί που πρωτόζησα ετούτες τις πληγές
τότε που πληγωμένη η ψυχή κατάβαθα
αλυχτούσε κι έκλαιγε τη μαύρη προσευχή της
στην αλλοτινή της πορεία
και που ο αντίλαλος ο παλιός, ο χρυσόφαντος της ιστορίας
εισάκουσε το πρόσταγμα το πανάρχαιο
και μοσχομύριστες αντισήκωσε τις καρδιές μας
ως στης Λαύρας το φλάμπουρο της Άγιας.
Υπάρχουν μερικές στιγμές, καρδιά μου,
που δεν έχουν επιστροφή!
Αν τον διαβείς τον ποταμό, οι γέφυρες πίσω σπάνε·
κι όλα θα πέσουν στο νερό της άρνης.
Όλα θα πέσουν, όλα!
Κι ο σπόρος κι οι γέφυρες κι οι ελπίδες!
Κι ο ήλιος δε θα ξανασταλάξει τους αιώνες του
στα τρανά βουνά με των αχτίδων του το βλέμμα!
Έφτασε και για σένα, η στιγμή αυτή!
Αγαπημένη, αυτή είναι η στιγμή σου!
Ταξίδι χωρίς πισωγύρισμα
σ’ αχαρτογράφητες κακοτοπιές,
καρδιά μου πώς ταλαντώνεσαι
σε ουτοπίες καί σε λειψά
φεγγάρια,σ’αδιάφορες καί
παγερές ματιές
ακροβατώντας επικίνδυνα
στού ανεκπλήρωτου την κόψη.
Τυφλός τιμονιέρης τ’ όνειρο
πού σε ταξιδεύει στίς χίμαιρες
γαντζωμένο σε σανίδα ναυαγού,
σα φάλτσα ψηλομύτα συγχορδία
πού κατρακυλά καί ξεψυχά
στό πεντάγραμμο.
Μα πώς εξηγείται πάλι σαν βραδιάζει
μια γλυκιά αλανιάρικη νότα
πού αναβλύζει θαρρείς
από γιουκαλίλι μεθυσμένο
να σού ξαναγεννά τ’ όνειρο…
Στην άκρη της λίμνης
που άξαφνα πάγωσε
στο ποτάμι που στέρεψε
στη στέρφα και άνυδρη γη
που δεν μπόρεσε να με χορτάσει.
Εκεί θα με βρεις το δίχως άλλο.
Κι ο έρωτας…
μ΄ αγάπη είναι λουσμένος
νόμιζα…
Ντύνω τον αναστεναγμό σου
με λαξευτή ματιά
μη γίνει κι ειν΄ αληθινός και σε πονέσει.
Καλή χρονιά κι ανέφελη να έχουμε εφέτος
και να μην είναι ανώφελη καμιά γιορτή μες στο έτος!
Καλή Χρονιά κάθε καλό αυτή η χρονιά να έχει·
με ανθούς σοφίας στο μυαλό και μόνο φως να βρέχει!
Καλή χρονιά κι αμόλυντη στη φύση στις ψυχές μας
με πρόοδο πνευματική με ειρήνη στις καρδιές μας!
Καλή Χρονιά κι λεύτερη ναν’ η χρονιά αυτή,
χωρίς αφέντες, και δοτούς, μα η ζήση ναν’ γιορτή!
Έφθασαν τα Χριστούγεννα που τα προσμένουμ’ όλοι
για να χαρούμε ελεύθεροι, την πιο μεγάλη σκόλη.
Έφθασαν τα Χριστούγεννα, κι αντί «Επί Γης Ειρήνη»,
κανόνια και μυδράλια, ο ένας στον άλλο στήνει.
Έφθασαν τα Χριστούγεννα, κι αντί «Χριστός γεννάται»
πάνω σ’ ολόκληρη τη γη, ο πόλεμος βρυχάται …
Έφθασαν τα Χριστούγεννα κι αντί «Θεό δοξάστε»
το σύνθημα των πιο πολλών είναι «Θεό ξεχάστε».
Φύγαν οι λέξεις Φύγαν κι απόψε οι λέξεις… Πέταξαν πέρα, δρασκέλισαν τα πλέγματα του νου, αρπάχτηκαν απ’τα ειδύλλια των γλάρων,…
Ποτέ δεν το αγοράζουνε κι ούτε το ζητιανεύουν
και ούτε το δανείζονται κι ούτε ποτέ το κλέβουν
Δεν τρώγεται, δεν πίνεται και σ’όποιον το χαρίσουν
με την καρδιά τους, άπλετα θα τον χαροποιήσουν.
Αψύ πολύ της νιότης το κρασί
κι όταν το πιείς τόσο ζητάς να πίνεις
κι ήπιες λεβέντη μου ανέρωτο κι εσύ
και να μην ήσουν ασυγκράτητος εγίνης.
Σαν τα πεσμένα φύλλα
θέλω να’ναι ο θανατός μου…
Κίτρινος, ήσυχος, απλός,
σαν την ανάσκελη ανάμνηση των φύλλων!
Μια μετουσίωση της ύλης αδερφής,
σε αιωνιότητα με άμφια αγάπης.
Κλαις για μια δόση.
Ελλάς, «χώρα του κλέους».
Πατρίδα χρέους.
Να ξεκλειδώσει
η Ο.Ν.Ε. του ελέους,
την υποδόση.
Γιωργάκης, Λουκάς-
Αντώνης και Αλέξης.
Φίλε, θ’ αντέξεις;
Χάθηκες ξαφνικά, απ’ το στέκι μας, φίλε
πιάσε το κινητό κι ένα μήνυμα στείλε,
τα παλιά μην ξεχνάς, την παρέα θυμήσου,
όλοι οι φίλοι ποθούν να βρεθούνε μαζί σου.
Κάνε κάτι λοιπόν, μην αργείς να γυρίσεις,
με τραγούδι απαλό τη σιωπή σου να λύσεις,
στο «Τυγάνη» θα βρεις μια γωνιά ν’ απαγκιάσεις
κι οι θαμώνες ζητούν την κιθάρα να πιάσεις.
Ω, αοίδιμη ναυμαχία!
Μνήμη αιωνία ουσίας ανόθευτης,
ευδώρων στενών Σαλαμίνας.
Ξεκίνημα της ιστορίας της ναυτικής, πασιφαές.
Στου κόσμου τα πλάτη ο πρώτος ακήρατος χρόνος.
Του κόσμου η μέγιστη νίκη·
η πιο τρανή, του φωτός του ελεύθερου·
στα ξύλινα τείχη…
Κι απ’ της ελιάς κλωνάρι, της ιερής,
τρυφερός βλαστός στης νίκης το δρόμο,
να φέγγει τον οιωνό τον άσβεστο,
στου Κυχρέα τα στενά ειμαρμένη·
της ανδρείας, του φωτός ειμαρμένη·
της ανδρείας, του κοινού των Ελλήνων.
Τη σκέψη μου πάρε…
…. ν’ αντιστρέψω θέλω τη μοίρα αυτού του κόσμου
να τη βάλλω σ’ένα πλεούμενο-στίχο
στη νότα ενός βιολιού, στην επιθυμία της καρδιάς για αιωνιότητα…
Να σκάψω εντός μου μια βραδιά,
να ξεριζώσω όλα τα λυπημένα ποιήματα,
σ’ ένα χαρτί πλωτό να τ’ αποθέσω,
πάνω στο χάρτη των χεριών τις διαδρομές ν’αλλάξω
να’ρθουν οι μοίρες των καιρών
Δάση, λιβάδια, πράσινοι αγροί,
παλιά τετράδια, αλλοτινοί καιροί,
λιόλουστες μέρες, ξάστερες βραδιές,
αγνές αγάπες σε άμαθες καρδιές,
του ονείρου και του φόβου, οι εραστές.
Πώς βλέπω…
Πώς ριγώ
Πώς γράφω στα τετράδια τα κύματα…
Πώς ερωτεύομαι του γλάρου , τα πετάγματα..
Πώς αγαπώ τις λέξεις, τα σκιρτήματα…
Ελλάδα είναι ο τρόπος για να ζω, με των νησιών τις συλλαβές
και των βουνών καμπυλωτές περισπωμένες,
Τ’ Αυγούστου οι δεκατέσσερις ήταν θλιμμένη μέρα
κι είχε μαυρίλα ο ουρανός και τ’ άστρο της καρδιάς μας
γιατί έφυγε ένας ήρωας απ’ τ’ άδικο το χέρι
του Τούρκου του δερβέναγα κι απ’ της Τουρκιάς το μίσος
που κάθε μέρα, κάθε αυγή τον ήλιο τον ντροπιάζει
και τα νερά και τα σπαρτά κι η φύση αποτροπιάζει
γιατί την Κύπρο κούρσεψαν, της εμορφιάς το κάλλος.
Στ’ Αυγούστου δεκατέσσερις ο Τάσος κηδευόταν
και τον ξεπροβοδούσανε στης δόξας τα λημέρια
οι σύντροφοί του, οι αετοί στο πύρωμα του αγώνα.
Μετάφραση του έργου του