Essay – Κατηγορία Δοκίμιου
Ο ποιητικός λόγος ανοίγει τα ανθρώπινα μάτια μπροστά στον αόρατο κόσμο. Κάθε άνθρωπος, την ώρα του ύπνου, γίνεται ποιητής του εαυτού του. Κοιμώμενοι, αγγίζουμε μια νέα ζωή, απελευθερωμένη από τα δεσμά του χώρου και του χρόνου. Μια νέα ζωή; Πόσες παράλληλες ζωές μπορούμε να βιώσουμε; Ένα θέατρο μέσα στο θέατρο. Αλλεπάλληλες σκηνές… ένας πρωταγωνιστής. Πόσους ρόλους θα υποδυθούμε αύριο; Ποια είναι η ελευθερία;
Οι οδηγίες τού Πλοιάρχου ήταν σαφείς: Μέσα σε τρεις μήνες· το αργότερο αρχές Δεκεμβρίου, έπρεπε να ’χει τελειώσει ο έλεγχος στο Τμήμα Νοσηλίων: Κανένα ρέστο και μηδενική ανοχή πάνω σ’ αυτό. Η θέση χήρευε κάνα χρόνο και τώρα· μόλις ανέλαβα, έπρεπε να βγάλω εγώ το φίδι απ’ την τρύπα και σε τρεις μήνες να ελέγξουμε δαπάνες νοσηλίων δεκατριών μηνών. Βέβαια, η μετάθεσή μου εκεί, ήταν πολύ καλή γιατί είχα αποφύγει να πάω σε κάποιο πλοίο, και με είχαν στείλει κατ’ ευθείαν στο Αρχηγείο, όπου υποτίθεται θα πέρναγα καλά, όλη την υπόλοιπη θητεία μου ως Επίκουρος Σημαιοφόρος: Προϊστάμενος λέει στο Τμήμα Ελέγχου Νοσηλίων. Μαζί με την παλιά καραβάνα την κυρία Βασιλείου, λίγο πριν βγει στη σύνταξη, τον Χρίστο τον ναύτη, που όμως δε μέτραγε· αφού δεν έκανε δουλειά γραφείου, μα ουσιαστικά ήταν ορντινάντσα του Πλοιάρχου, και την αφελή νεαρή Ελένη· νιόπαντρη μαμά μιας τρίχρονης κόρης, που έπρεπε ντε και καλά να μαθαίνουμε όλοι τι σκανταλιά έκανε και τι καινούργιο είπε χθες.
Τότε άρχισε το πάρτι.
Πάνε πια πάνω από σαράντα χρόνια από τότε που, μόλις μας τηλεφώνησαν -στις 23- τη λύση απ’ έξω κι όλα είχαν συμφωνηθεί· χωρίς να ξέρουμε πώς και τι, την επομένη ξεχυθήκαμε όλοι στους δρόμους βαστώντας στα χέρια κεριά αναμμένα, πανηγυρίζοντας τρελά για τη χούντα που έπεσε (την ίδια στιγμή που έπεφτε και η Κύπρος βέβαια). Βγάλαμε το γύψο απ’ το σπασμένο χέρι και χαιρόμασταν που μας είχαν πριονίσει το ένα πόδι.
Και κανείς στο πάρτι, δε σκέφτηκε πως είχαμε πόλεμο.
Γιατί κανείς απ’ αυτούς που έπρεπε να το πουν, δεν το είπε.
Όταν ξεχάστηκαν πια οι παλιοί σκυθρωποί άγιοι που γιορταζόταν άλλοτε καθένας κάθε μέρα και οι άνθρωποι δεν είχανε πια γιορτές και δεν υπήρχαν άγιοι μα χρειαζόντανε γιορτές· σκέφτηκαν, οι σοφοί τού ‘Οργανισμού για τα δικαιώματα της ζωής’, να βρούνε καινούργιους άγιους για να υπάρχουνε γιορτές.
Και κάποιος έριξε την ιδέα να γιορτάζουνε τους εαυτούς τους. «Ωραία ιδέα, μα δεν θα μας πιάνει όλους.» είπε ένας. «Καλύτερα γενικά.» είπε ένας άλλος. «Ναι, γενικά.» συμπλήρωσαν άλλοι δυο. «Ναι, ναι γενικά κι αφηρημένα.» είπαν και συμφώνησαν όλοι.
Θα μπορούσα απλά να πω πως γεννήθηκα για τις λέξεις και για το θόρυβο που κάνουν στα γλυκά στόματα των αδελφών μου, για τις εικόνες να παίζουν κρυφτό και να χορεύουν με την ηχώ και τις σημασίες στα όμορφα μάτια τους…
Το έχουμε όλοι μας περί πολλού το Πάσχα των Ελλήνων. Δικαίως άλλωστε· γιατί όχι; Είναι και αυτό -ή μάλλον είναι κατ’ εξοχήν- μια νεοελληνική αποκλειστικότητα, μια εντελώς δική μας πατέντα, όπου δίνεται μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία· -ευκαιρία διαρκείας· σε πολλά επεισόδια και μάλιστα με πλήρη τηλεοπτική κάλυψη- να συνυπάρξουν Ανατολή και Δύση. Να συνευρεθούν· ανοιχτά και εντελώς ανερυθρίαστα, ακόμη και στις πλατείες των χωριών, η Εκκλησία και το Κράτος. Δίνεται η ευκαιρία, ανώτατοι εκκλησιαστικοί λειτουργοί να πάνε χέρι-χέρι με το πολιτικό προσωπικό τού τόπου. Η ‘σοβαρή’ δυτική κλασική μουσική να συνηχήσει για μια βδομάδα -κάπως σαν τιμωρία- μαζί με βυζαντινούς ύμνους. Κι ακόμα· η νηστεία, η ειρηνική λιτότης -η υγιεινή διατροφή έστω- να δώσει τη σκυτάλη στα πλέον αιμοσταγή απωθημένα και τις χειρότερες χοληστεροειδείς υπερβολές. Και βέβαια -χωρίς ίχνος αστεϊσμού- το κατά τη γνώμη μου κυριότερο: Δίνεται η ευκαιρία να γίνουν πιο καθημερινές, πιο φανερές στον καθένα· η ανώτερη, εσώτερη, βαθύτερη, ουσιαστικότερη υποτίθεται Μεταφυσική έκφραση της Ορθόδοξης εκκλησίας απ’ τη μια μεριά, κι απ’ την άλλη· η επίσημη, καθημερινή Πολιτική πρακτική ενός σύγχρονου πολιτισμένου Δυτικού Κράτους της Ε.Ε, απ’ τον πρώτο μέχρι τον τελευταίο πολίτη: Εξαιρετικά ενδιαφέρον μείγμα, αν το κοιτάξει κανείς προσεχτικά και νηφάλια· χωρίς παρωπίδες.
Τα σέα και τα μέα μου… Άρις Αντάνης (Εξαιρετικά αφιερωμένο στον αξιότιμο Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων) Προειδοποίηση: Αυτό το κείμενο, μετά την πρώτη ανάγνωση… αυτοκαταστρέφεται! Γι αυτό το λόγο, αυτό το κείμενο, παρακαλώ μη το προσπεράσετε. Όπου κι αν το βρείτε, μη το αγνοήσετε. Πρόκειται για ένα μυστικό. Είναι μια ιστορία. Δεν είναι […]
Αναλογιστήκαμε ποτέ σε τι ωφελεί αυτή όλη η ενέργεια; Αναλογιστήκαμε από πού πηγάζει και προς ποια κατεύθυνση προορίζεται ή βαίνει; Κατά την ταπεινή μου γνώμη τίποτα δεν ωφελεί κανέναν άλλο εκτός της γνώσης. “μέγεθος δ΄ ἀναγκαῖον γνωρίζειν καὶ κίνησιν ᾧ καὶ χρόνον· ὥστε φανερὸν ὅτι τῷ πρώτῳ αἰσθητικῷ τούτων ἡ γνῶσίς ἐστιν·” (Αριστοτέλης).
Αναλογιστήκαμε όμως ποτέ σε τι ωφελεί αυτή όλη η ενέργεια που συσσωρεύτηκε στις σελίδες της Διασπορικής Στοάς; Αναλογιστήκαμε από πού πηγάζει και προς ποια κατεύθυνση προορίζεται ή βαίνει αυτή η ενέργεια; Άσχετα από το τι αντιλαμβάνεται κανείς η πανδαισία δημιουργίας στις σελίδες και το σύνολο των ωρών που χρειάστηκαν οι δημιουργοί να στήσουν τις ιδέες τους σε ψηφιακή μορφή περιλαμβάνει το εύρος της ενέργειας που περικλείεται. Ποιος επωφελείται λοιπόν από τα 1500 έργα που εμφανίζονται εδώ; Κατά την ταπεινή μου γνώμη τίποτα δεν ωφελεί κανέναν άλλο εκτός της γνώσης. “μέγεθος δ΄ ἀναγκαῖον γνωρίζειν καὶ κίνησιν ᾧ καὶ χρόνον· ὥστε φανερὸν ὅτι τῷ πρώτῳ αἰσθητικῷ τούτων ἡ γνῶσίς ἐστιν·” (Αριστοτέλης). Ακόμη και η τέχνη είναι κλάδος της γνώσης.