Εν αρχή ην ο Λόγος. Ο Λόγος κι εσύ εντός του.
Απ’ το πρώτο αρχέγονο ηλιογέννημα, προαιώνια,
ανταμοπάλλονται στο στήθος σου
η αγάπη και το φως Του Δημιουργού.
Μέλι και γάλα κι οξυγόνο. Βύζαγμα ζωής.
Από τότε. Με το πρώτο ιδωμένο φως και με το δοξάρι του ήλιου,
μελωδείς την ελπίδα και τη ζωή στις χορδές της ψυχής.
Τις καμπάνες των αστεριών που θ’ ανατείλουν ηχείς στα σπλάχνα σου,
μπουμπούκια της άνοιξης που, σαν γεννηθούν,
μες στον κόρφο σου αψηλώνουν να φτάσουν τον ήλιο.
Πρωτομαγιά μου! Εγώ θα σου πλέξω το στεφάνι της ξεγνοιασιάς και το παινάδι της ομορφιάς σου, της ανοιξιάτικης… Εγώ θα γεμίσω το καλάθι της εκδρομής με λαγάνες ελιές και χαλβά… για τη γιορτή σου τη γενέθλια. Εγώ θα τρέξω σαν παιδάκι και θα μαζέψω αγριο – παπαρούνες νιοσκασμένες από το κουκούλι τους, λευκές και κίτρινες άγριο-μαργαρίτες και μαβί μολόχα για να ζηλέψουν τα λουλούδια του ανοιξιάτικου κήπου, που το ανθρώπινο χέρι κατά μίμηση του θεϊκού -δεν είναι ύβρις!- οριοθετεί την έκταση, την επέκταση, το ύψος του άνθινου κορμού και το βάθος της ρίζας του, που χωρίζει και ξεχωρίζει τα άνθινα είδη, που διακρίνει τα χρώματα, τα αρώματα και την εμφάνιση και τα ταξινομεί…
We adored this Earth so, my Lord
with a love that I am afraid what is waiting us as we depart
is to find our minds thinking only of her
always running back to our own village
I, the most perfect syllable in the world.
It encapsulates me and all that is mine
And all that I perceive or have perceived,
All that I encountered or experienced, the
Totality of my existence and its meaning
To me and the ripples of its influence, little
Or large, on the world around it, completely
Ensconced within this one tiny utterance
That takes a fragment of a moment to
Attain its meaning in its full complexity
That mocks at any naive attempt on the
Part of the “Categorizers” to encumber it
With a fixed definition or to decipher its
Ever variable, ever evolving, ever fluid
Semantics. Definition may bring solace
To the rationalists, but it brings not Truth.
Is this the red that it should have
dispersing art on painters’ canvas?
the red that matadors withhold from charging bulls,
the basis of a fare lady’s smile?
Is this the red that brightens skies,
turning green leaves to yellow
while branches shaking at the wind
to cast a morning mist?
Τι τάχα, αν όλοι σε είπαν, μια φορά, προδότη
και τ’ όνομά σου ανατριχίλες φοβερές
και σιχασιά σκορπάει ολόγυρα, Ισκαριώτη,
εγώ, προδότη, σε φωνάζω, δυό φορές.
Τη μια, γιατί στων άδικων το γλιδερό σινάφι
με ατιμία παράδωσες τον ώριο αγωνιστή,
με ψεύτικο φιλί, για μια αδραξιά χρυσάφι,
σαν κάποιον κλέφτη, σαν φονιά και σαν ληστή.
Σας εύχομαι συνάνθρωποι, σ΄όλης της γης τα μέρη
η του Χριστού Ανάσταση, ανάσταση να φέρει
πρώτα σε όλες τις καρδιές κι ύστερα στην υγεία
και στην οικονομία μας και Θεία ευλογία.
Η ποίηση απόψε ανοίγει δρομους …
χορογραφεί τις μέσα συγκινήσεις…
Γιορτάζει μες στην Άνοιξη, ανθούς τις συλλαβές,
μεθάει μέσα στη γιορτή, γλυκόπιοτες τις λέξεις…
Κι ο Ποιητής…
Αχ, ποιητή!
Σαν πλησιάζει ο καιρός στο τέλος του να ’ρθει
στην καταχνιά ξεχνιέμαι και γυρίζω λίγο πίσω.
Ένα λαγούμι στον χρόνο ανοίγω
και τους ορίζοντες της καρδιάς μου, την καρδιά της ψυχής μου
στο πρωτόφταστο την φέρνω σημείο του τώρα`
εκεί που πρωτόζησα ετούτες τις πληγές
τότε που πληγωμένη η ψυχή κατάβαθα
αλυχτούσε κι έκλαιγε τη μαύρη προσευχή της
στην αλλοτινή της πορεία
και που ο αντίλαλος ο παλιός, ο χρυσόφαντος της ιστορίας
εισάκουσε το πρόσταγμα το πανάρχαιο
και μοσχομύριστες αντισήκωσε τις καρδιές μας
ως στης Λαύρας το φλάμπουρο της Άγιας.
Μια αγκαλιά λίγων δευτερολέπτων αρκεί. Μια αγκαλιά δίχως συνέχεια μια αγκαλιά αμετάβλητη της κίνησης μεταβλητή. Εισπνέοντας του άλλου το μοναδικό…
Σαν ταξιδιώτες μιας προφητικής ελπίδας
Και σαν αδάμαστοι του Οδυσσέα γόνοι
ψάχνουμε συμφιλίωση με τη θεά Κίρκη
Σε κάποια χώρα που θα μας δεχτεί ν’ αποδημήσουμε.
Σαν ταξιδιώτες υπερπόντιας εκστρατείας
και οι σειρήνες να ακούγονται γλυκές
Απ’ την Ιθάκη μας κινήσαμε να φύγουμε,
Και φτάσαμε για χρησμό ως τις Βραγχίδες.
Σαν άνοιξε τα μάτια του
τότε που ήταν βρέφος,
δεν είχε ιδέα ο θνητός
τι τρέχει ολόγυρά του.
Μάνα, πατέρα έβλεπε
μονάχα με τα μάτια
κι αν άκουγε δεν ήξερε
δεν ένιωθε, δεν πάσχιζε…
Σαν πήρε και μεγάλωνε
ακόμα δεν μπορούσε
να δει, να κρίνει γύρω του
τι άραγε συνέβαινε.
Ο Παναγιώτης ήταν μαθητής στο Γυμνάσιο του Θέρμου. ΄Ηταν από κάποιο μακρινό χωριό της Ορεινής Τριχωνίδας και όπως πολλοί άλλοι εξωθέρμιοι μαθητές νοίκιαζε δωμάτιο. Τα πρώτα χρόνια νοίκιαζε στο σπίτι της κυρα-Κούλας αλλά τα δυο τελευταία χρόνια στο σπίτι της κυρίας Μάρθας Δάρακα. Ο σύζυγός της κυρίας Δάρακα ήταν πρώην αξιωματικός, γύρω στα 75 του. Είχε αποστρατευτεί στη δεκαετία του 1920. Κάποτε έδινε κάποιες ομιλίες για τα ταραχώδη γεγονότα των δεκαετιών του 1910 και 1920. Τα δυο παιδιά τους ζούσαν στην Αθήνα.
Ωωωχ! Ωχ καημένο Α-ϊβαλί
Αϊβαλί, Πέργαμε και Ντι-κελί
Αϊβα-α-α-λί, Πέργαμε και Ντι-ι-ι-κελί, (2χ)
αμάν, α-α-μάν, η καρδούλα μου πο-ο-νεί.(2χ)
Κοιτάζω σε συχνότερα ίσως
απ΄ότι αρμόζει!
Δεν διαφωνώ,
ο αντικατοπτρισμός απέχει
παρασάγγας
από την πραγματικότητα ενός.
Αν είσαι αδέκαστος
ως προς κάποια φαινόμενα,
μασκοφορείς αλοίμονο
τα ένδον, το ποιόν!
Συνεχώς κάπου νυχτώνει
Και τότε
κλείνουν απότομα οι κουρτίνες
Παύει η κίνηση στα μάτια
Βαθιά μεσάνυχτα κι ο κόσμος δεν μεταμφιέζεται
΄Εχει τελειώσει άλλωστε κι η τελευταία πράξη
κάποιας μοίρας
Τότε αφαιρεί το μακιγιάζ
απομένοντας μπροστά στον καθρέφτη
ντυμένος μόνο με το επόμενο κενό
Υπάρχουν μερικές στιγμές, καρδιά μου,
που δεν έχουν επιστροφή!
Αν τον διαβείς τον ποταμό, οι γέφυρες πίσω σπάνε·
κι όλα θα πέσουν στο νερό της άρνης.
Όλα θα πέσουν, όλα!
Κι ο σπόρος κι οι γέφυρες κι οι ελπίδες!
Κι ο ήλιος δε θα ξανασταλάξει τους αιώνες του
στα τρανά βουνά με των αχτίδων του το βλέμμα!
Έφτασε και για σένα, η στιγμή αυτή!
Αγαπημένη, αυτή είναι η στιγμή σου!
Ταξίδι χωρίς πισωγύρισμα
σ’ αχαρτογράφητες κακοτοπιές,
καρδιά μου πώς ταλαντώνεσαι
σε ουτοπίες καί σε λειψά
φεγγάρια,σ’αδιάφορες καί
παγερές ματιές
ακροβατώντας επικίνδυνα
στού ανεκπλήρωτου την κόψη.
Τυφλός τιμονιέρης τ’ όνειρο
πού σε ταξιδεύει στίς χίμαιρες
γαντζωμένο σε σανίδα ναυαγού,
σα φάλτσα ψηλομύτα συγχορδία
πού κατρακυλά καί ξεψυχά
στό πεντάγραμμο.
Μα πώς εξηγείται πάλι σαν βραδιάζει
μια γλυκιά αλανιάρικη νότα
πού αναβλύζει θαρρείς
από γιουκαλίλι μεθυσμένο
να σού ξαναγεννά τ’ όνειρο…
Στην άκρη της λίμνης
που άξαφνα πάγωσε
στο ποτάμι που στέρεψε
στη στέρφα και άνυδρη γη
που δεν μπόρεσε να με χορτάσει.
Εκεί θα με βρεις το δίχως άλλο.
Πρωτόγονοι είμαστε ακόμα, λες
Κοιμόμαστε στις ευκαιριακές σπηλιές μας
σαν νομάδες που φοβούνται να κατοικήσουν
ένα δυνατό συναίσθημα
Τις νύχτες
ζωγραφίζουμε επάνω στα τοιχώματα της σκέψης
ένα μικρό ελαφίσιο όνειρο
να τρέχει ανυπεράσπιστο στη σαβάνα του κόσμου μας
Κι ο έρωτας…
μ΄ αγάπη είναι λουσμένος
νόμιζα…
Ντύνω τον αναστεναγμό σου
με λαξευτή ματιά
μη γίνει κι ειν΄ αληθινός και σε πονέσει.
Τη δική μου την πατρίδα έκλεψαν οι φίλοι μου
Τη δική μου την πατρίδα πούλησαν τ’ αδέρφια μου
Δέντρα, βουνά μην το ξεχνάτε.
Σε καμαρώνω φως μου!
Σβήνω στην θωριά των ματιών σου,
θαυμάζω τον Νου, την Ψυχή,
την στον απέναντι, ζεστασιά σου
τα ταλέντα σου.
Ο Πλάστης υπήρξε γενναιόδωρος
μαζί μου, είσαι δική μου
μου φτάνει ετούτο!
Καλή χρονιά κι ανέφελη να έχουμε εφέτος
και να μην είναι ανώφελη καμιά γιορτή μες στο έτος!
Καλή Χρονιά κάθε καλό αυτή η χρονιά να έχει·
με ανθούς σοφίας στο μυαλό και μόνο φως να βρέχει!
Καλή χρονιά κι αμόλυντη στη φύση στις ψυχές μας
με πρόοδο πνευματική με ειρήνη στις καρδιές μας!
Καλή Χρονιά κι λεύτερη ναν’ η χρονιά αυτή,
χωρίς αφέντες, και δοτούς, μα η ζήση ναν’ γιορτή!
Έφθασαν τα Χριστούγεννα που τα προσμένουμ’ όλοι
για να χαρούμε ελεύθεροι, την πιο μεγάλη σκόλη.
Έφθασαν τα Χριστούγεννα, κι αντί «Επί Γης Ειρήνη»,
κανόνια και μυδράλια, ο ένας στον άλλο στήνει.
Έφθασαν τα Χριστούγεννα, κι αντί «Χριστός γεννάται»
πάνω σ’ ολόκληρη τη γη, ο πόλεμος βρυχάται …
Έφθασαν τα Χριστούγεννα κι αντί «Θεό δοξάστε»
το σύνθημα των πιο πολλών είναι «Θεό ξεχάστε».
Φύγαν οι λέξεις Φύγαν κι απόψε οι λέξεις… Πέταξαν πέρα, δρασκέλισαν τα πλέγματα του νου, αρπάχτηκαν απ’τα ειδύλλια των γλάρων,…
Ωραία που ήταν η θάλασσα ανάμεσά μας
πράσινη, κρυστάλλινη
σαν από άλλη αγάπη
Με τα γυμνά κορμιά των φεγγαριών
να καθρεφτίζουν σαν γυάλινη αχιβάδα
Ποτέ δεν το αγοράζουνε κι ούτε το ζητιανεύουν
και ούτε το δανείζονται κι ούτε ποτέ το κλέβουν
Δεν τρώγεται, δεν πίνεται και σ’όποιον το χαρίσουν
με την καρδιά τους, άπλετα θα τον χαροποιήσουν.
Αψύ πολύ της νιότης το κρασί
κι όταν το πιείς τόσο ζητάς να πίνεις
κι ήπιες λεβέντη μου ανέρωτο κι εσύ
και να μην ήσουν ασυγκράτητος εγίνης.
Ήταν μια πλάνη.
Μια θάλασσα σκοτεινή.
Γυμνός ουρανός.
Μια απορία
μέσα στην παλάμη μου,
στάζει ο κόσμος.
Μετάφραση του έργου του